Szczegóły
Kategoria: STRESZCZENIA 2010
Odsłon: 1349

Maria Ledzińska

Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski

Autorka zainteresowała się problem przeciążenia umysłu ilością odbieranych informacji. Zjawisko to pozostaje w związku z intensywnym rozwojem technologicznym i bywa interpretowane w kategoriach tzw. efektu odwrócenia. Punktem wyjścia uczyniono założenie, że nadmiar danych – odnoszony do możliwości ich przetworzenia przez człowieka – rodzi dyskomfort o zróżnicowanej sile. Zjawisko to, określane dotychczas jako informacyjne przeciążenie, nazwano w analizach własnych informacyjnym stresem i analizowano w ramach znanych koncepcji teoretycznych ujmujących ten fenomen.
Główny problem badawczy wiązał się z poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie o podmiotowe wyznaczniki siły doznań informacyjnego stresu. Wiązano je z indywidualnymi charakterystykami, ujmowanymi w kategoriach zasobów. Przyjęto, że składają się na nie właściwości funkcjonowania poznawczego, poza-poznawczego oraz energetycznego. Ujęto je w opublikowanym, interakcyjnym modelu własnym, zweryfikowanym w serii replikowanych badań empirycznych.
W wystąpieniu przedstawiane są wyniki nowych prac ukierunkowanych na poznanie związków między siłą doznań stresu informacyjnego a pełną charakterystyką temperamentu, traktowanego jako główny zasobnik energetyczny. Intensywność doświadczanego stresu mierzono autorskim kwestionariuszem KSI o sprawdzonych własnościach psychometrycznych. Charakterystykę temperamentu uzyskano dzięki zastosowaniu w kolejnych badaniach różnych narzędzi diagnozy, ale w referacie przywoływane są rezultaty otrzymane z wykorzystaniem FCZ-KT. W toku analiz uwzględniono zarówno wyniki na poszczególnych wymiarach temperamentu, jak i dane na temat zharmonizowania jego struktury.
Potwierdzono rolę temperamentu jako moderatora stresu informacyjnego. Udowodniono też, że brak harmonii w jego strukturze – w tej odmianie jaką stanowi przestymulowanie, będące przejawem słabej regulacji stymulacji – wiąże się z silniejszym odczuwaniem stresu. Konkluzja wystąpienia brzmi następująco: informacyjny zalew jest dla wielu współczesnych źródłem stresu psychologicznego, doświadczanego w trakcie nauki i/lub pracy. Możliwe sposoby przeciwdziałania zjawisku to kształcenie umiejętności selekcji treści oraz poznawanie i respektowanie własnych zasobów energetycznych.

Szczegóły
Kategoria: STRESZCZENIA 2010
Odsłon: 2879

Anna Ksykiewicz-Dorota, Grażyna Rogala-Pawelczyk, Kinga Kulczycka

Katedra i Zakład Zarządzania w Pielęgniarstwie, Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu,
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Obciążenie psychiczne obejmuje dwa elementy: obciążenie umysłowe stanowiące sumę obciążeń sygnałami, decyzjami, i czynnościami manualnymi oraz obciążenie psychonerwowe wynikające z intensywności emocji, jakie wywołuje proces pracy czy czynność. Obciążenie psychiczne wynikające z pracy na stanowisku pielęgniarki określono w oparciu o:
1. szacunkową ocenę obciążenia psychicznego wg Franaszczuk i Gadomskiej,
2. subiektywną ocenę zmęczenia na podstawie Kwestionariusza japońskiego.
Metoda szacunkowa oparta została na podziale procesu pracy na 3 etapy: odbiór informacji, podejmowanie decyzji i wykonywanie czynności. Uwzględniono też takie kryteria jak: częstotliwość, zmienność, złożoność, dokładność i ważność wymienionych etapów pracy. Analizę procesu pracy przeprowadzono na podstawie fotografii dnia pracy.
Subiektywna ocena zmęczenia na stanowisku pielęgniarki została dokonana w oparciu o Kwestionariusz japoński ze zmodyfikowaną skalą dla potrzeb badania pielęgniarskich stanowisk pracy. Badana osoba wyrażała swoje odczucia wybierając jeden z punktów pięciostopniowej skali. Obliczono procentowy wskaźnik występowania zmęczenia, który analizowano w 3 grupach: spadek aktywności, zmniejszona motywacja, obciążenie fizyczne.
Porównano obciążenie uzyskane za pomocą skali szacunkowej z subiektywną oceną pielęgniarek. Dokonano też porównania pomiędzy dyżurami dziennymi i nocnymi oraz w poszczególne dni tygodnia. Badanie prowadzono w grupie pielęgniarek zatrudnionych w oddziałach zabiegowych i zachowawczych szpitala.
Analiza materiału wykazała różnice obciążenia psychicznego w oddziałach zachowawczych i zabiegowych oraz różnice obciążenia psychicznego na różnych dyżurach i w różnych dniach tygodnia.

Szczegóły
Kategoria: STRESZCZENIA 2010
Odsłon: 2064

Maria Konarska

Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Celem prezentacji jest ukazanie relacji między nieasocjacyjnym (nieskojarzeniowym) modelem uczenia się i adaptacją do przewlekłego stresu.
Są dwa podstawowe typy uczenia się. W asocjacyjnym typie uczenia się tworzy się skojarzenie między dwoma bodźcami (uwarunkowanie klasyczne) lub między bodźcem i odpowiedzią (uwarunkowanie operacyjne). W nieasosjacyjnym uczeniu się odpowiedzi behawioralne i fizjologiczne są zróżnicowane pod wpływem jednego lub wielu bodźców, nie zachodzi jednak ścisła czasowa zależność miedzy bodźcami lub bodźcem a odpowiedzią. Są dwie formy uczenia się nieasocjacyjnego: to habituacja (przyzwyczajenie) i sensytyzacja (uwrażliwienie). W badaniach modelowych, narażenie na przewlekły stres wywołany powtarzaniem tego samego bodźca, prowadzi do zmniejszenia odpowiedzi na kolejny bodziec w wielu układach neurohormonalnych (co przejawia się w obniżeniu poziomu adrenaliny, noradrenaliny, kortykosteronu, prolaktyny w stosunku do poziomu „ostrego” stresu).
Habituacja w odpowiedzi na znane, przewidywalne zdarzenie, jest wyrazem oszczędnego zarządzania zasobami energetycznymi organizmu. Kiedy jednak podczas przewlekłego stresu występuje narażenie na nowy bodziec stresowy, poziom amin katecholowych wzrasta nawet do 150% w porównaniu z reakcją na ostry stres.
Taka reakcja może świadczyć, że biosynteza i magazynowanie amin katecholowych wzrasta podczas przewlekłego stresu, co może stwarzać potencjał dla uwrażliwienia odpowiedzi sympatyko- nadnerczowej na nowy stres. Oba procesy nieasocjacyjnego uczenia się: habituacja i sensytyzacja są wyrazem adaptacji i treningowego działania czynników stresowych.

Szczegóły
Kategoria: STRESZCZENIA 2010
Odsłon: 3857
Ewa Beldzik1,2), Aleksandra Domagalik1)
1) Zakład Neuroergonomii, Instytut Psychologii Stosowanej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
2) Zakład Biofizyki, Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
Izabela Chłodna
Katolicki Uniwersytet Lubelski
Katarzyna Durniat
Zakład Psychologii Zarządzania, Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski
Magdalena Fąfrowicz1), Halszka Ogińska2), Justyna Mojsa-Kaja1), Tadeusz Marek1), Krystyna Golonka1), Kinga Tucholska1)
1) Zakład Neuroergonomii, Instytut Psychologii Stosowanej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
2) Zakład Ergonomii i Fizjologii Wysiłku Fizycznego, Collegium Medicum UJ, Kraków
Krystyna Golonka1), Halszka Ogińska2), Magdalena Fąfrowicz1), Tadeusz Marek1), Justyna Mojsa-Kaja1), Ewa Beldzik1), Aleksandra Domagalik1), Kinga Tucholska1),
1) Zakład Neuroergonomii, Instytut Psychologii Stosowanej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
2) Zakład Ergonomii i Fizjologii Wysiłku Fizycznego, Collegium Medicum UJ, Kraków
Zdzisław Kobos1), Ryszard Bieniek2), Sławomir Dygnatowski3)
1) Inspektorat Wojskowej Służby Zdrowia
2} Wojskowa Komisja Lotniczo-Lekarska w Warszawie
3) Dowództwo Operacyjne Sił Zbrojnych RP
Maria Konarska
Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa
Anna Ksykiewicz-Dorota, Grażyna Rogala-Pawelczyk, Kinga Kulczycka
Katedra i Zakład Zarządzania w Pielęgniarstwie, Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu,
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Maria Ledzińska
Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski
Anna Łuczak
Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa
Zakład Ergonomii, Pracownia Psychologii i Socjologii Pracy
Piotr Mamcarz
Katolicki Uniwersytet Lubelski
Halszka Ogińska
Zakład Ergonomii i Fizjologii Wysiłku Fizycznego, Collegium Medicum UJ, Kraków
Anna Palej
Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej
Sławomir Postek
Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski
Grażyna Rogala-Pawelczyk, Anna Ksykiewicz-Dorota
Katedra i Zakład Zarządzania w Pielęgniarstwie, Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu,
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Grażyna Schneider-Skalska
Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Olaf Truszczyński
Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej, Warszawa
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa
Maria Widerszal-Bazyl
Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa
Krystyna Zużewicz, Andrzej Najmiec, Joanna Bugajska, Maria Konarska
Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa

Szczegóły
Kategoria: STRESZCZENIA 2010
Odsłon: 1415
Zdzisław Kobos1), Ryszard Bieniek2), Sławomir Dygnatowski3)
1) Inspektorat Wojskowej Służby Zdrowia
2} Wojskowa Komisja Lotniczo-Lekarska w Warszawie
3) Dowództwo Operacyjne Sił Zbrojnych RP
Tempo rozwoju cywilizacyjnego wymaga przemieszczania się na dużych odległościach
w możliwie najkrótszym czasie. Takie możliwości daje współcześnie tylko transport lotniczy wykonywany na samolotach odrzutowych. Realizacja lotów długodystansowych jest determinowana wieloma dystraktorami, które wpływają na samopoczucie i jakość realizowanych zadań przez załogę samolotu.
Podczas takiego lotu do załogi jest emitowanych bardzo dużo informacji o stanie pracy silników, ilości zużywanego paliwa, stanie płatowca, funkcjonowaniu urządzeń sterujących, pracy agregatów pokładowych oraz z przyrządów pilotażowych, nawigacyjnych. Te dane mają najczęściej charakter bodźców wzrokowych. Niezależnie od tego załoga odbiera informacje foniczne z centrów koordynacji i kontroli lotu oraz innych statków powietrznych znajdujących się w okolicy. Trudność różnicowania bodźców słuchowych jest duża, ze względu na „tłok w eterze” powodowany tym, że wszyscy słyszą wszystkich.
Z potoku informacyjnego załoga musi wybrać te komunikaty, które są do niej kierowane i odpowiednio na nie zareagować. Jest to możliwe, ponieważ każda informacja jest poprzedzona indeksem danego lotu. Taka sytuacja wymaga jednak dużej koncentracji na odbiorze komunikatów.
Zatem lot długodystansowy powoduje duże obciążenie psychiczne. Ponadto, w końcowej fazie lotu, mimo dużego zmęczenia czynnościami pilotażowymi, należy wykonać manewr lądowania, który jest najtrudniejszym etapem.
Aby ocenić wpływ lotu na długim dystansie, monitorowano osobiście obciążenie psychiczne poszczególnych członków załogi oraz pasażerów.
  1. NEUROOBRAZOWANIE METODĄ fMRI I SUBIEKTYWNA OCENA STANU FUNKCJONALNEGO
  2. FUNKCJONOWANIE UWAGI CIĄGŁEJ W STANIE CHRONICZNEGO DEFICYTU SNU – BADANIE ELEKTROOKULOGRAFICZNE
  3. SPECYFIKA I KONSEKWENCJE MOBBINGU JAKO PROCESU OBNIŻAJĄCEGO EFEKTYWNOŚĆ WYKONYWANIA PRACY ZAWODOWEJ
  4. STRESORY ŚRODOWISKOWE A FUNKCJONOWANIE PRACOWNIKA

Strona 3 z 4