Zdzisław Kobos1), Ryszard Bieniek2), Sławomir Dygnatowski3)
1) Inspektorat Wojskowej Służby Zdrowia
2} Wojskowa Komisja Lotniczo-Lekarska w Warszawie
3) Dowództwo Operacyjne Sił Zbrojnych RP
Tempo rozwoju cywilizacyjnego wymaga przemieszczania się na dużych odległościach
w możliwie najkrótszym czasie. Takie możliwości daje współcześnie tylko transport lotniczy wykonywany na samolotach odrzutowych. Realizacja lotów długodystansowych jest determinowana wieloma dystraktorami, które wpływają na samopoczucie i jakość realizowanych zadań przez załogę samolotu.
Podczas takiego lotu do załogi jest emitowanych bardzo dużo informacji o stanie pracy silników, ilości zużywanego paliwa, stanie płatowca, funkcjonowaniu urządzeń sterujących, pracy agregatów pokładowych oraz z przyrządów pilotażowych, nawigacyjnych. Te dane mają najczęściej charakter bodźców wzrokowych. Niezależnie od tego załoga odbiera informacje foniczne z centrów koordynacji i kontroli lotu oraz innych statków powietrznych znajdujących się w okolicy. Trudność różnicowania bodźców słuchowych jest duża, ze względu na „tłok w eterze” powodowany tym, że wszyscy słyszą wszystkich.
Z potoku informacyjnego załoga musi wybrać te komunikaty, które są do niej kierowane i odpowiednio na nie zareagować. Jest to możliwe, ponieważ każda informacja jest poprzedzona indeksem danego lotu. Taka sytuacja wymaga jednak dużej koncentracji na odbiorze komunikatów.
Zatem lot długodystansowy powoduje duże obciążenie psychiczne. Ponadto, w końcowej fazie lotu, mimo dużego zmęczenia czynnościami pilotażowymi, należy wykonać manewr lądowania, który jest najtrudniejszym etapem.
Aby ocenić wpływ lotu na długim dystansie, monitorowano osobiście obciążenie psychiczne poszczególnych członków załogi oraz pasażerów.