Celem prezentacji jest ukazanie relacji między nieasocjacyjnym (nieskojarzeniowym) modelem uczenia się i adaptacją do przewlekłego stresu.

Są dwa podstawowe typy uczenia się. W asocjacyjnym typie uczenia się tworzy się skojarzenie między dwoma bodźcami (uwarunkowanie klasyczne) lub między bodźcem i odpowiedzią (uwarunkowanie operacyjne). W nieasosjacyjnym uczeniu się odpowiedzi behawioralne i fizjologiczne są zróżnicowane pod wpływem jednego lub wielu bodźców, nie zachodzi jednak ścisła czasowa zależność miedzy bodźcami lub bodźcem a odpowiedzią. Są dwie formy uczenia się nieasocjacyjnego: to habituacja (przyzwyczajenie) i sensytyzacja (uwrażliwienie). W badaniach modelowych, narażenie na przewlekły stres wywołany powtarzaniem tego samego bodźca, prowadzi do zmniejszenia odpowiedzi na kolejny bodziec w wielu układach neurohormonalnych (co przejawia się w obniżeniu poziomu adrenaliny, noradrenaliny, kortykosteronu, prolaktyny w stosunku do poziomu „ostrego” stresu).

Habituacja w odpowiedzi na znane, przewidywalne zdarzenie, jest wyrazem oszczędnego zarządzania zasobami energetycznymi organizmu. Kiedy jednak podczas przewlekłego stresu występuje narażenie na nowy bodziec stresowy, poziom amin katecholowych wzrasta nawet do 150% w porównaniu z reakcją na ostry stres.

Taka reakcja może świadczyć, że biosynteza i magazynowanie amin katecholowych wzrasta podczas przewlekłego stresu, co może stwarzać potencjał dla uwrażliwienia odpowiedzi sympatyko- nadnerczowej na nowy stres. Oba procesy nieasocjacyjnego uczenia się: habituacja i sensytyzacja są wyrazem adaptacji i treningowego działania czynników stresowych.