Sławomir Postek
Wydział Psychologii, Uniwersytet Warszawski
Proponowana prezentacja – poprzez przegląd literatury i badań – odnosi się do zagadnienia psychologicznych następstw stresu informacyjnego z grupie zawodowej menadżerów. Ta specyficzna odmiana stresu została rozpoznana w serii badań empirycznych. Jej realne istnienie i rosnący wpływ na funkcjonowanie człowieka potwierdzono w odniesieniu do temperamentu, emocji, mocy poznawczych, stylu funkcjonowania oraz specyfiki pracy. W przypadku menadżerów, grupy definiowanej jako ‘podejmującej decyzje’, znaczenie stresu informacyjnego – reakcji na obserwowaną przez jednostkę jej niezdolność do przetworzenia stosownych informacji – jest przedmiotem badań stojących u podstaw tezy doktorskiej autora. Fundamentalnym rozdźwiękiem prowadzącym do powstawania stresu informacyjnego u menadżerów jest ten pomiędzy naturalnym dla człowiekiem funkcjonowaniem decyzyjnym (heurystykami) a normatywnym ekonomicznie funkcjonowaniem organizacji, chociaż zidentyfikowano również czynniki moderujące.
Głównym celem prezentacji będzie przedstawienie krótko- i długoterminownych skutków funkcjonowania w stresie informacyjnym.
Pośród skutków rejestrowanych fenomenologicznie (czyli na poziomie indywidualnym) kluczową rolę odgrywają: niezdolność do odróżnienia informacji istotnych od nieważnych, poczucia posiadania jedynie informacji przestarzałych, nie użytecznych, kompulsywna potrzeba docierania do jak największej ilości informacji oraz trudności w organizowaniu własnych procesów poznawczych. Do skutków drugiego rzędu można zaliczyć pojawiające się, jako reakcja na doświadczenia fenomenologiczne: typy copingu (np. koncentracja na aktywnościach zastępczych czy unikanie działania), przenoszenie całej energii na związane z pracą czynności oraz wypalenie zawodowe; wszystkie rejestrowane na poziomie zachowaniowym i często mylnie brane za skutki złego zarządzania czasem. Dodatkowo, wymienione skutki infostresu stają się poważniejsze u osób przejawiających Wzorzec Zachowania A, tzn. charakteryzujących się wysoką ambicją, wydatkami energetycznymi, niecierpliwością oraz tendencją do łatwej irytacji. Prowadzić mogą w tym przypadku do syndromu chronicznego zmęczenia i chorób serca.