Olaf Truszczyński

Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej, Warszawa
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa
Idea augmented cognition (wzmocnienie poznania) dotyczy badań w zakresie monitorowania czynności mózgu i potencjału poznawczego jednostki. Zasadnicze pytanie, jakie towarzyszy rozwijaniu tej idei, dotyczy kwestii czy dysponujemy metodami maksymalizującymi proces przetwarzania informacji człowieka. Jednakże najważniejszą trudnością, ale także wyzwaniem, jest stworzenie układu człowiek-komputer, który uwzględnienia i w pewnym sensie wykorzystuje ograniczenia poznawcze, emocjonalne i fizjologiczne człowieka w celu osiągnięcia założonego (wyższego niż do tej pory) poziomu wykonania zadania.
Dzięki takiemu ujęciu możliwe staje się znajdowanie takich rozwiązań i dochodzenie do takich wniosków naukowych, które nigdy nie mogłyby się pojawić w przypadku rozwijania obu podsystemów oddzielnie. Zwiększanie możliwości poznawczych człowieka już w tej chwili znajduje swoje zastosowanie kliniczne (np. rehabilitacja funkcji poznawczych na skutek procesu chorobowego czy doznanego urazu), ale w tej chwili na plan pierwszy wysuwa się koncepcja zwiększenia możliwości wykorzystania funkcji poznawczych (np. pamięci, świadomości, potencjału intelektualnego) w celu lepszego przetwarzania i wykorzystania istniejącej informacji do uzyskania przewagi w postaci podejmowania trafnych decyzji i optymalnych działań wykonawczych w skomplikowanej przestrzeni operatorskiej (np. na polu walki).
Podejmowane obecnie projekty naukowe są w swej istocie czymś daleko wykraczającym poza idee doskonalenia układu człowiek-komputer. Należy bardzo uważnie rozważyć konsekwencje optymalizacji połączeń między człowiekiem a komputerem w kontekście zmiany samego człowieka (zwiększenie jego możliwości poznawczych musi wpłynąć na zmianę jego mentalności, widzenia świata i poziomu doświadczanych emocji). Trwałość tej zmiany wiąże się też z problemem i konsekwencją „odłączenia” człowieka od tego układu.
Metody stosowane w to m.in. elektroencefalografia, kardiometria, zastosowanie podczerwieni, reakcje skórno-galwaniczne, posturometria (badanie postawy ciała), okulografia.