kergon.pan.pl

Szczegóły

Autor: Redaktor Strony Komitetu

Kategoria: STRESZCZENIA_2012

Opublikowano: 09 luty 2013

Odsłon: 1853

Stanisław Janik¹, Andrzej Niemiec²

 ¹ Wydział Inżynierii Zarządzania, Politechnika Poznańska
² Pressmedial Sp. z o.o., Lubin

 Zagadnienia dotyczące ergonomii związane z górnictwem rud miedzi w Polsce nierozerwalnie wiążą się z poprawą efektywności wydobycia, poprzez inwestycje w nowe technologie, modernizację infrastruktury i optymalizację procesów produkcji. Innowacyjne systemy wydobywania miedzi związane są z automatyzacją procesów górnictwa podziemnego wspieranego udziałem w międzynarodowych programach badawczych i rozwojowych. Niezależnie od aspektów materialnych przy wydobyciu rudy, olbrzymie znaczenie przykłada się do bezpieczeństwa oraz zadowalających warunków pracy uwzględniających najnowsze rozwiązania ergonomiczne. W KGHM Polska Miedź SA. od początku istnienia obserwuje się sukcesywne i ciągłe wdrażanie najnowocześniejszych urządzeń technologicznych. Jest to cały szereg nowych, opracowanych najczęściej przy udziale krajowych ośrodków naukowych, rozwiązań technicznych, których efektem są nowoczesne i zaawansowane technicznie wozy wiertnicze, kotwiące, dostawcze, pojazdy specjalistyczne do transportu ludzi, materiałów eksploatacyjnych, materiałów wybuchowych itd. Jest to szczególnie istotne, gdyż warunki pracy w górnictwie podziemnego wydobywania rud miedzi są szczególnie uciążliwe i nieprzyjazne człowiekowi. Dlatego też ergonomia odgrywa szczególna rolę przy organizacji pracy i projektowaniu procesów technicznych oraz projektowaniu maszyn. Praca górników a w szczególności operatorów maszyn i urządzeń górnictwa podziemnego, to wykonywanie zadań w szczególnie trudnych warunkach o dużej szkodliwości dla zdrowia fizycznego i obciążenia psychicznego. Najwyższe zagrożenia występują przy eksploatacji głęboko położonych pokładów rudy miedzi, gdyż w takich warunkach wstrząsy, tąpnięcia i zawały mają wyjątkowo agresywny charakter i są powszechne. Działanie tych sił jest kumulowane poprzez występowanie kilku czynników szkodliwych równocześnie, powodując stan, w którym większość zatrudnionych górników pracuje w warunkach szczególnie wysokiego zagrożenia. Niebezpieczne i szkodliwe czynniki środowiska pracy występujące w górnictwie rud miedzi w zależności od przyczyny i charakteru ich działania, dzieli się na fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne. W KGHM Polska Miedz S.A. warunki górniczo-geologiczne w każdym kolejnym roku eksploatacji złóż są coraz trudniejsze, a praca staje się coraz cięższa. Związane jest to z wydobywaniem rud z coraz niżej położonych pokładów. Na obecnie eksploatowanych głębokościach temperatura pierwotna górotworu sięga ponad 40⁰C. Nieunikniona jest zatem stopniowa mechanizacja i automatyzacja wydobycia. Wymaga to opracowania nowych systemów eksploatacji, które stopniowo zastępują systemy dotychczasowe oparte na użyciu materiałów wybuchowych. Dla ograniczenia uciążliwości zagrożeń pracujących osób konieczne jest ciągłe wdrażanie innowacyjnych rozwiązań uwzględniających zastosowanie ergonomii. Stosowanie najnowszych metod wydobycia i przetwarzania urobku oraz nowoczesne systemy organizacji i zarządzania przyjazne człowiekowi pozwalają na bezpieczną dla górników i środowiska naturalnego produkcję miedzi. Obecna technologia eksploatacji wybierania złóż w Oddziałach Górniczych KGHM Polska Miedź SA bazuje na wypracowanych w trakcie dotychczasowej działalności produkcyjnej rozwiązaniach własnych oraz światowych osiągnięć technicznych. Wypracowane na tym gruncie rozwiązania i systemy eksploatacji, jak również ich skala, nie mają swoich odpowiedników w stosowanej na świecie głębinowej technologii eksploatacji złóż rud miedzi. Aktualny stan techniki i technologii eksploatacji w polskich kopalniach eksploatujących rudy miedzi jest adekwatny do poziomu światowego. Sprzyjają temu wdrażane zaawansowane technicznie rozwiązania własne i ciągła wymiana myśli technicznej pomiędzy krajowymi i światowymi jednostkami naukowo-badawczymi. Jednocześnie duży wkład w innowacyjność mają współpracujące firmy zajmujące się produkcją górniczą i przeróbczą. Kluczowa w tym procesie jest także pozycja finansowa KGHM Polska Miedź SA umożliwiająca zakup nowoczesnych rozwiązań umożliwiających dalszy rozwój techniczny i ergonomiczny eksploatacji rud miedzi.

Szczegóły

Autor: Redaktor Strony Komitetu

Kategoria: STRESZCZENIA_2012

Opublikowano: 09 luty 2013

Odsłon: 1331

Iwona Grabarek

 Wydział Transportu, Politechnika Warszawska

 Problem współdziałania człowieka z maszyną szczególnego znaczenia nabiera w transporcie pasażerskim, gdzie skutki błędu człowieka decydują o bezpieczeństwie wielu ludzi. Badania wykazują, że w transporcie kolejowym przyczyną 75-80% wypadków jest człowiek. Warunkiem zwiększenia bezpieczeństwa jazdy jest przede wszystkim dostosowanie pojazdu i warunków pracy do człowieka. Działania takie prowadzą między innymi do zapewnienia jego optymalnej sprawności psychofizycznej. Modelowanie i symulacja wybranych działań człowieka, jako elementu układu człowiek-maszyna-otoczenie, a także warunków i specyfiki jego pracy, daje możliwość przewidywania zachowania operatora, zarówno w normalnych, jak i w ekstremalnych warunkach pracy. Uzyskane dane są wykorzystywane w projektowaniu środków i systemów transportowych. Jednakże człowiek, ze względu na swoją złożoność, stwarza najwięcej trudności w modelowaniu. Tam, gdzie metody oparte o prawa ilościowe zawodzą, szczególnie przy opisie złożonych systemów wielowymiarowych, hierarchicznych, z wewnętrznymi sprzężeniami zwrotnymi, często jedynymi metodami możliwymi do zastosowania są metody heurystyczne, które bazują na intuicji, wiedzy ekspertów i opisie słownym. W referacie przedstawiono wyniki modelowania i symulacji sprawności operatora w dwóch aspektach. W pierwszym przypadku, badanym parametrem był całkowity czas reakcji maszynisty, analizowany z punktu widzenia warunków pracy i poziomu ergonomicznego kabiny. Jako metodę modelowania przyjęto modelowanie rozmyte, bazujące na zbiorach rozmytych. Działania człowieka–operatora opisano przy pomocy modelu lingwistycznego. W drugim przypadku zbudowano model probabilistyczny, opisujący związki przyczynowo - skutkowe między miarami parametrów fizjologicznych, liczbą popełnionych błędów a obciążeniem psychicznym. W budowie modelu wykorzystano strukturę łańcucha Markowa. Model ten bazował na wynikach badań eksperymentalnych, mających na celu określenie zależności między stopniem obciążenia psychicznego operatora, generowanego podczas wykonywania pracy, a pomierzonymi w tym czasie parametrami fizjologicznymi i liczbą popełnianych błędów. Wykazano, że modelowanie heurystyczne i symulacja komputerowa stanowią efektywne narzędzie badawcze do określenia jakościowych i ilościowych powiązań w układzie operator–pojazd–otoczenie.

Szczegóły

Autor: Redaktor Strony Komitetu

Kategoria: STRESZCZENIA_2012

Opublikowano: 09 luty 2013

Odsłon: 1460

Ewa Górska¹, Jerzy Lewandowski²

 ¹ Politechnika Warszawska,
² Politechnika Łódzka, Politechnika Warszawska

 Ostatnie lata przyniosły wiele zmian w nauce o zarządzaniu. Stwierdzono znaczenie wiedzy jako najważniejszego zasobu organizacji. Za bezpośrednich inspiratorów gwałtownego wzrostu zainteresowania problemami wiedzy w organizacji uznaje się Nonakę i Takeuchiego. Ukształtował się nowy paradygmat przedsiębiorstwa, który zakłada, iż ogromne znaczenie dla wartości przedsiębiorstwa posiadają jej zasoby wiedzy, a nie nagromadzenie środków produkcji, narzędzi i materiałów. Wiedza ta zlokalizowana jest zarówno w umysłach pracowników, ekspertów, menedżerów, jak i w bazach danych, dokumentacji i innych formach zapisu informacji, a także w procesach i systemach technicznych posiadanych i tworzonych przez jednostki organizacyjne. Organizacja ujmowana jest jako zintegrowany system wiedzy, który w procesach uczenia się generuje nową wiedzę, która zostaje włączona w organizacyjną bazę wiedzy. Organizacja widziana jest jako system tworzący, przetwarzający i wykorzystujący wiedzę niż jako system przekształcający surowce w gotowe wyroby według określonej receptury oraz dostarczający je na rynek. Wiedza stała się strategicznym zasobem konkurencyjnym. Organizacja jest systemem wiedzy tym bardziej zdolnym do konkurowania, im lepiej wykorzystuje zgromadzoną wiedzę, zwłaszcza niejawną. W tym kontekście szczególnego znaczenia nabiera swobodny przepływ wiedzy w organizacji tak w relacjach pionowych, jak poziomych. Współcześnie wiele publikacji zarówno krajowych, jak i zagranicznych koncentruje się na znaczeniu wiedzy organizacyjnej, technicznej czy ekonomicznej w działalności jednostek organizacyjnych. Natomiast skromna jest liczba publikacji dotyczących implementacji wiedzy ergonomicznej w działalności przedsiębiorstw. Celem opracowania jest przedstawienie zagadnienia zarządzania wiedzą ergonomiczną w procesach decyzyjnych jednostek organizacyjnych. W opracowaniu zaprezentowane zostaną zagadnienia dotyczące obszarów problemowych zarządzania wiedzą ergonomiczną. Następnie omówiony zostanie proces zarządzania wiedzą. Kolejne zagadnienie poświęcone zostanie wdrażaniu zarządzania wiedzą ergonomiczną. Rozwinięta zostanie problematyka programu zarządzania wiedzą ergonomiczną i przełożenie go na aspekt praktyczny, postulatów odnośnie wprowadzania zarządzania wiedzą ergonomiczną oraz pozyskiwania i tworzenia wiedzy ergonomicznej. Następnie zaprezentowana zostanie koncepcja badań dotyczących zarządzania wiedzą ergonomiczną w działalności jednostek organizacyjnych. Omówione zostaną wybrane elementy zaproponowanej koncepcji badań. Istotnym elementem badań są narzędzia badawcze. W badaniach dotyczących zarządzania wiedzą ergonomiczną w jednostkach organizacyjnych zostaną wykorzystane następujące narzędzia: kwestionariusz, wywiady z pracownikami i obserwacja. Dane zebrane przy użyciu kwestionariusza zostaną poddane obróbce w programie MS Excel.

Szczegóły

Autor: Redaktor Strony Komitetu

Kategoria: STRESZCZENIA_2012

Opublikowano: 09 luty 2013

Odsłon: 1507

Marcin Butlewski

 Wydział Inżynierii Zarządzania, Politechniki Poznańskiej

 Problem pracy osób niepełnosprawnych ma charakter złożony, a właściwe jego postrzeganie wymaga analizy wielu aspektów, w tym: technicznych, medycznych, prawnych, społecznych, a nawet moralnych. Powoduje to, że ergonomia wydaje się idealną „nauką” do podjęcia zagadnień pracy osób niepełnosprawnych. Tym bardziej, że z problemem pracy osób niepełnosprawnych związana jest nieodzownie konieczność dostosowania otoczenia technicznego do niewątpliwie większych, niż w przypadku pozostałych pracowników, wymagań osób niepełnosprawnych. W związku z zainteresowaniem autora w technicznym nurcie ergonomii, zwanym projektowaniem ergonomicznym, w artykule podano przykłady i scharakteryzowano cechy narzędzi ergonomicznych wspomagających aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych. Stanowią one jednak tylko tło do wyznaczenia podstawowego czynnika decydującego o sukcesie działań ergonomicznych jakim jest wiedza. Jest ona niezbędna, ale by działania ergonomiczne przyniosły zamierzony efekt, musi być odpowiednio pozyskiwana, wykorzystywana i przekazywana. W artykule przedstawiono również analizę narzędzi ergonomicznych, która prowadzi do spostrzeżenia, że nie narzędzia, same w sobie, a wiedza ergonomiczna, jest niezbędna do odpowiedniego kształtowania warunków pracy osób o ograniczonej sprawności. W artykule wykazano również potrzebę rozwijania wiedzy ergonomicznej w celu aktywizacji osób niepełnosprawnych, gdyż są one pełnoprawnymi i cennymi członkami społeczeństwa dysponującego gospodarką opartą na wiedzy. Ponadto wskazano na ważny element, jakim jest włączanie wszystkich uczestników procesów pracy, w procesy decyzyjno-projektowe, co może okazać się rozwiązaniem części problemów przedsiębiorstw i sprzyjać w dążeniu do gospodarki opartej na wiedzy.