Franciszek Bujak

 Zakład Zdrowia Publicznego, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie

 Badania ergonomiczne poza parametrami obiektywnymi (antropometrycznymi, technicznymi, funkcjonalnymi) odwołują się także do subiektywnych odczuć pracownika, w związku z użytkowaniem maszyn, narzędzi i obiektów, do subiektywnej oceny warunków środowiska fizycznego, jak też środowiska psychospołecznego (poczucie komfortu, więzi społecznej, zadowolenia itp.). Jeśli praca i warunki, w jakich się ona odbywa, zaspokajają potrzeby pracownika, satysfakcjonują go, wywołują zadowolenie, to z punktu widzenia psychologii jest ona optymalna. Pracujący jest wtedy w stanie znieść bardzo wiele wymagań, zagrożeń, niedogodności i odczuwać zadowolenie z takiej pracy. Co więcej oddziaływanie różnych czynników szkodliwych dla zdrowia będzie osłabiane bądź wręcz niwelowane poprzez bodźce natury psychicznej i na odwrót: praca frustrująca, a więc nie pozwalająca zaspokoić w stopniu oczekiwanym przez pracownika jego potrzeb, pomimo obiektywnie komfortowych warunków technicznych i środowiskowych, w krótkiej perspektywie czasowej może, na drodze neuro-psycho-immunologicznych połączeń, doprowadzić do różnego typu zaburzeń, znanych jako choroby psychosomatyczne. Nie zawsze to, co obiektywne (w świetle norm higienicznych) jest optymalne, subiektywnie postrzegane i pozytywnie oceniane przez wszystkich pracowników. W wystąpieniu zostaną zreferowane wybrane wyniki badań młodzieży kończącej szkoły rolnicze na poziomie matury w roku szkolnym 2000/2001 (1713 osób) i w 2006/2007 (2073 osób). Badania ankietowe dotyczyły m. in. opinii badanych na temat wsi, rolnictwa, ludności wiejskiej, warunków pracy i życia. Wyniki badań wskazują na niski, lecz wzrastający prestiż zawodu rolnika. Pomimo wielu zagrożeń dla zdrowia i życia podczas pracy, zawód rolnika cieszy się rosnącym zainteresowaniem wśród absolwentów techników rolniczych. Niezależność, samodzielność, w miarę dostanie życie stanowią o jego wzrastającej atrakcyjności wśród młodzieży.