Sylwia Bęczkowska, Iwona Grabarek, Włodzimierz Choromański

 Wydział Transportu, Politechnika Warszawska

Transport towarów niebezpiecznych stanowi potencjalne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi oraz środowiska naturalnego. Każdego roku rejestruje się kilkaset kolizji z udziałem pojazdów z towarami niebezpiecznymi, które bardzo często prowadzą do powstania rozlewisk przenikających do gruntu, wód podziemnych, toków wodnych, powodując degradację życia biologicznego. Liczba kilkuset kolizji w porównaniu z liczbą wypadków z udziałem innych użytkowników dróg, np. samochodów osobowych, jest relatywnie mała, problem tkwi jednak w rozmiarze ich skutków. Straty mogą być różnego rodzaju: ludzkie, ekologiczne, jak i finansowe. Podejmowanie działań profilaktycznych, minimalizujących możliwość wystąpienia strat w przewozie towarów niebezpiecznych, powinno wynikać z dokładnej oceny ryzyka, uwzględniającej jak największą liczbę czynników mających potencjalny wpływ na prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia niepożądanego, w tym czynnik ludzki. W celu kształtowania bezpieczeństwa ruchu drogowego podejmowane są próby zastosowania oceny i analizy oraz zarządzania ryzykiem. W większości stosowane modele ocen ryzyka są oparte na bezpośrednim wykorzystaniu danych statystycznych dotyczących niesprawności całych systemów technicznych lub na przeprowadzeniu prostych analiz drzew uszkodzeń takich systemów na podstawie dostępnych danych dotyczących uszkodzeń ich elementów. Analiza literatury krajowej i zagranicznej w zakresie oceny ryzyka w transporcie towarów niebezpiecznych wskazuje na brak jednolitego i kompleksowego podejścia do tego problemu. W pracy omówiono zagadnienia związane z analizą ryzyka z uwzględnieniem czynnika ludzkiego w drogowym transporcie towarów niebezpiecznych. Ponadto przedstawiono koncepcję budowy modelu ryzyka oraz jego wykorzystania do wyboru optymalnej trasy w przewozie drogowym towarów niebezpiecznych.