Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, Kraków

Na świecie przeprowadza się rocznie 234 mln zabiegów operacyjnych. Opieka chirurgiczna związana jest ze znacznym ryzykiem powikłań i zgonów. Powikłania dotyczą od 3-17% pacjentów poddawanych zabiegom. Szacunkowe dane wskazują, że co najmniej połowie powikłań chirurgicznych można zapobiec.

W 2008 roku Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała wytyczne dotyczące opieki okołooperacyjnej. Na podstawie wytycznych zaprojektowano 19 pozycji listy kontrolnej - krytycznych punktów kontrolnych, których przestrzeganie w znaczny sposób ogranicza występowanie powikłań okołooperacyjnych. Karta dzieli zabieg operacyjny na trzy fazy, z których każda odpowiada poszczególnym etapom procedury zabiegowej. Są to kolejno: faza przed znieczuleniem, faza po znieczuleniu, lecz przed nacięciem, faza tuż przed wywiezieniem pacjenta z sali operacyjnej. Weryfikacji podlegają m.in. antybiotykoterapia, profilaktyka zatorowo-zakrzepowa, właściwe ułożenia pacjenta na stole operacyjnym, ryzyko krwawienia.

Wiele weryfikacji zawartych w Karcie jest już stosowanych na całym świecie, jednak nie zawsze są one rzetelnie i kompleksowo stosowane. Efektywne stosowanie karty wymaga praktyki i ćwiczenia ze strony zespołu zabiegowego, zmusza do skutecznej komunikacji i dobrej współpracy w zespole, co w znacznym stopniu wpływa na poprawę bezpieczeństwa pacjenta.

Na przełomie października i listopada 2009 przeprowadzono pilotaż zmodyfikowanej Okołooperacyjnej Karty Kontrolnej w 5 polskich szpitalach. Wnioski z badania wskazują, że Karta nie wymaga wielu zmian w dotychczasowej pracy zespołów zabiegowych, a jej wprowadzenie jest aprobowane przez personel.