Akademia Medyczna we Wrocławiu, Katedra i I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii

Zapewnienie pacjentom bezpieczeństwa podczas leczenia szpitalnego staje się coraz bardziej istotnym problemem opieki zdrowotnej. Jak wynika z danych zebranych w USA, Anglii i Australii około 10% pacjentów leczonych w szpitalach doznaje incydentów zagrożenia bezpieczeństwa niezwiązanych z chorobą podstawową, 8% tych incydentów przyczynia się bezpośrednio do śmierci pacjentów. Około połowie zdarzeń zagrażających bezpieczeństwu można zapobiec. Anestezjologia i intensywna terapia zajmuje szczególne miejsce w strategii zapewnienia bezpieczeństwa hospitalizowanym pacjentom. Anestezjologia nie służy celom terapeutycznym, ale chroni pacjenta przed chirurgicznym stresem. Dlatego stała się modelowym przykładem dla strategii zapewnienia bezpieczeństwa w medycynie klinicznej. Zasady bezpiecznego znieczulenia opierają się na wzorach pochodzących z lotnictwa. Istnieją ustalone standardy wyposażenia stanowiska znieczulenia oraz postępowania anestezjologicznego. Nowe rozwiązania technologiczne umożliwiają ciągły nadzór nad funkcją organizmu znieczulanego pacjenta oraz pozwalają na konstrukcję urządzeń anestezjologicznych w sposób zapewniający optymalne bezpieczeństwo. Anestezjologia zajmuje się również systemową analizą znaczenia „czynnika ludzkiego", czyli takich elementów jak: wyszkolenie, motywacja, zdolność podejmowania decyzji, zmęczenie w powstawaniu błędów postępowania. Anestezjolodzy wprowadzili do szkolenia techniki symulacyjne na manekinach oraz rejestrację tzw. „zdarzeń krytycznych", które potencjalnie mogłyby zagrażać pacjentom. Intensywna terapia jest również bardzo interesującym obszarem badań nad bezpieczeństwem pacjenta, gdyż w oddziałach intensywnej terapii (OlT) zagrożenie bezpieczeństwa pacjentów jest największe. Pacjent leczony w OlT poddawany jest przeciętnie 178 aktywnościom na dobę, z czego 1% wiąże się z błędem postępowania. 29% tych błędów może być przyczyną poważnych powikłań zdrowotnych. Dla poprawy bezpieczeństwa pacjentów OlT bardzo istotne znaczenie posiada gromadzenie danych na temat incydentów zagrożeń pacjentów powstających w trakcie leczenia. Powstały międzynarodowe systemy rejestracji takich incydentów. Dla uzyskania wiarygodnych raportów o zagrożeniach bezpieczeństwa niezbędne jest stworzenie odpowiedniej atmosfery zaufania określanej jako „safety culture". Działania promujące taką „kulturę bezpieczeństwa" stanowią podstawę efektywnej ochrony pacjenta przed czynnikami zagrożenia związanymi ze środowiskiem szpitalnym.